LUYỆN TẬP ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

LUYỆN TẬP: ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

BÀI TẬP 1: Em hãy đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:

“Đêm hôm ấy, lúc trại giam tỉnh Sơn chỉ còn vẳng tiếng mõ trên vọng canh, một cảnh tượng xưa nay chưa từng có, đã bày ra trong một buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột phân gián.

Trong một không khí khói toả như đám cháy nhà, ánh sáng đỏ rực cả một bó đuốc tẩm dầu rọi lên ba cái đầu người đang chăm chú trên một tấm lụa bạch còn nguyên vẹn lần hồ. Khói bốc toả cay mắt, làm họ dụi mắt lia lịa.

Một người tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng, đang dậm tô những nét chữ trên tấm lụa trắng tinh căng trên mảnh ván. Người tù viết xong một chữ, viên quản ngục lại khúm núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chứ đặt trên phiến lụa óng. Và cái thầy thơ lại gầy gò, thì run run bưng chậu mực. Thay bút con, đề xong lạc khoản, ông Huấn Cao thở dài, buồn bã đỡ viên quản ngục đứng thẳng người dậy và đĩnh đạc bảo…”. (Trích Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân)

1.Đoạn văn trên sử dụng phương thức biểu đạt nào?

2.Nội dung của đoạn văn trên?

3.Văn bản trên sử dụng thủ pháp nghệ thuật nào? Nêu tác dụng của nó trong việc thể hiện tư tưởng của tác giả?

BÀI TẬP 2: Đọc văn bản sau và trả lờ câu hỏi:

“Sáng ngày 16/5, hơn 1.300 học sinh trường THPT phan huy chú, Hà Nội tham gia buổi học ngoại khóa mang tên “Chủ quyền biển đảo, khát vọng hòa bình”. Buổi học được tổ chức với ý nghĩa thể hiện tình yêu đất lước, một nòng hướng về biển Đông.

Nhà trường cho rằng buổi ngoại khoá như thế này rất cần thiết, dúp nuôi dưỡng lòng tự hào dân tộc cho các em học sinh, đồng thời nâng cao hiểu biết về chủ quyền lãnh thổ và ý thức trách nhiệm của tuổi trẻ đối với quê hương, đất nước.

Trong buổi ngoại khoá này, các học sinh trong trường đã xếp hình, tạo thành dải chữ X bản đồ đất nước Việt Nam cùng hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa. Hoạt động xếp hình diễn ra khá sớm vào lúc 6h30 nhưng các học sinh tham gia đều rất vội vàng, hấp tấp.

Vừa xếp hình, các học sinh trường phan huy chú còn được nghe kể về kì công của cha ông trong việc bảo vệ đất nước, được nâng cao và tự ý thức được chách nhiệm của bản thân đối với lớp”.

 .                                                              

1, Phát hiện lỗi sai chính tả, dùng từ và sửa lại.

2, Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào?

3, Kiểu câu nổi bật nhất mà văn bản sử dụng là gì? Tác dụng của kiểu câu đó trong việc thể hiện nội dung văn bản?

4, Đặt tên cho văn bản.

5, Bài học sâu sắc mà anh (chị) rút ra qua hoạt động được nói tới ở văn bản trên?

BÀI TẬP 3:
Câu 1: Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi:
 “ Trong rừng ít có loại cây sinh sôi nảy nở khỏe như vậy. Cạnh một cây xà nu mới ngã gục, đã có bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời. Cũng có ít loại cây ham ánh sáng mặt trời đến thế. Nó phóng lên rất nhanh để tiếp lấy ánh nắng, thứ ánh nắng trong rừng rọi từ trên cao xuống từng luồng lớn thẳng tắp, lóng lánh vô số hạt bụi vàng từ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng. Có những cây con vừa lớn ngang tầm ngực người lại bị đại bác chặt đứt làm đôi. Ở những cây đó, nhựa còn trong, chất dầu còn loãng, vết thương không lành được, cứ loét mãi ra, năm mười hôm thì cây chết. Nhưng cũng có những cây vượt lên được cao hơn đầu người, cành lá sum sê như những con chim đã đủ lông mao, lông vũ. Đạn đại bác không giết nổi chúng, những vết thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng. Chúng vượt lên rất nhanh, thay thế những cây đã ngã... Cứ thế, hai ba năm nay rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra, che chở cho làng...”

(Trích Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành)
a) Nội dung của đoạn văn trên nói về vấn đề gì ? Đặt tên cho đoạn văn.
b) Chỉ ra các biện pháp tu từ trong đoạn văn trên và tác dụng của chúng.
Câu 2: Khi yêu cầu học sinh chép lại chính xác một đoạn thơ trong bài Viếng lăng Bác của Viễn Phương,   có học sinh đã chép như sau:

Con ở miền nam ra thăm năng bác

Đã thấy chong sương hàng che bát ngát

Ôi hàng che xanh sanh việt nam

Bão táp mưa xa đứng thẳng hàng

Ngày ngày dòng người đi chong thương nhớ

Kết chàng hoa giâng bảy mươi trín mùa Xuân

Bác lằm chong dấc ngủ bình iên

Dữa một vừng chăng xáng rịu hiền

Hãy chỉ ra những lỗi sai chính tả trong đoạn thơ trên và sửa lại cho đúng.

BÀI TẬP 3:

1. Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi:

Thơ là một thể loại văn học có phạm vi phổ biến rộng và sâu. Thơ tác động đến người đọc bằng sự nhận thức cuộc sống, những liên tưởng, tưởng tượng phong phú, nhưng cái cốt lõi của thơ là trữ tình. Thơ ca bao giờ cũng là tấm gương của tâm hồn, là tiếng nói của tình cảm con người, những rung động của trái tim trước cuộc đời. Lê Quý Đôn khẳng định: “Thơ phát khởi từ trong lòng người ta”. Người ta ở đây là bản thân nhà thơ với tư cách một cái tôi trữ tình, hoặc là nhân vật trữ tình nào đó, và cũng có thể là người đọc thơ.

Thơ chú trọng đến cái đẹp, phần thi vị của tâm hồn con người và cuộc sống khách quan. Vẻ đẹp và tính chất gợi cảm, truyền cảm của thơ có được còn do ngôn ngữ thơ cô đọng, hàm súc, giàu hình ảnh và nhạc điệu…”

a)      Hãy cho biết phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn văn ?

   b) Xác định nội dung chính và đặt nhan đề cho đoạn trích.

2) Đọc đoạn thơ và trả lời các câu hỏi:

                     “Chân phải bước tới cha

                     Chân trái bước tới mẹ

                     Một bước chạm tiếng nói

                     Hai tiếng bước tới tiếng cười

                    Người đồng mình yêu lắm con ơi

                    Đan lờ cài nan hoa

                    Vách nhà ken câu hát

                    Rừng cho hoa

                    Con đường cho những tấm lòng

                    Cha mẹ nhớ mãi ngày cưới

                    Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”

                   (Nói với con – Y Phương , Theo Sách Ngữ văn 9,

                             Tập 2, NXB Giáo dục, năm 2006)

  a) Anh/chị hiểu “người đồng mình” có nghĩa là gì?

  b) Hai câu thơ “Rừng cho hoa/ Con đường cho những tấm lòng”, tác giả sử dụng biện pháp tu từ nào? Cho biết tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng?

c)      Anh/ chị cảm nhận đoạn thơ thể hiện cảm xúc gì của nhà thơ?

BÀI TẬP 4:

Câu 1:

“Từ sau khi Việt Nam hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế thị trường, tiềm lực khoa học và công nghệ (KH&CN) của đất nước tăng lên đáng kể. Đầu tư từ ngân sách cho KH&CN vẫn giữ mức 2% trong hơn 10 năm qua, nhưng giá trị tuyệt đối tăng lên rất nhanh, đến thời điểm này đã tương đương khoảng 1 tỷ USD/năm. Cơ sở vật chất cho KH&CN đã đạt được mức độ nhất định với hệ thống gần 600 viện nghiên cứu và trung tâm nghiên cứu của Nhà nước, hơn 1.000 tổ chức KH&CN của các thành phần kinh tế khác, 3 khu công nghệ cao quốc gia ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đã bắt đầu có sản phẩm đạt kết quả tốt. Việt Nam cũng có cơ sở hạ tầng thông tin tốt trong khu vực ASEAN (kết nối thông tin với mạng Á - Âu, mạng VinaREN thông qua TEIN 2, TEIN 4…)…”

(Báo Hà Nội mới, ngày 16/5/2014 - Mai Hà - Ánh Tuyết)

Đọc đoạn văn trên và cho biết:

- Nội dung chính bàn về vấn đề gì?

- Đặt tên cho đoạn văn. 

Câu 2. Trong đoạn thơ dưới đây tác giả đã sử dụng những biện pháp tu từ gì? Trình bày hiệu quả của việc sử dụng biện pháp tu từ đó?

Ôi Tổ quốc! Ta yêu như máu thịt

Như mẹ cha ta, như vợ, như chồng

Ôi Tổ quốc! Nếu cần ta chết:

Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông

 (Chế Lan Viên)

BÀI TẬP 5: Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi:

Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ

Cỏ đón giêng hai chim én gặp mùa

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa

Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa

(Tiếng hát con tàu – Chế Lan Viên)

1.Xác định nội dung của đoạn thơ trên?

2.Đoạn thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? Nêu tác dụng của biện pháp đó trong đoạn thơ?

BÀI TẬP 6: Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

“Như con chim kì diệu trong truyện cổ tích, sách ca hát về cuộc sống đa dạng và phong phú của con người táo bạo trong vươn tới chân, thiện, mĩ. Càng đọc, tâm hồn tôi càng tràn đầy tinh thần lãng mạn và hăng hái. Tôi trở nên điềm tĩnh hơn, tự tin hơn, làm việc hơn và ngày càng ít để ý đến vô số những chuyện bực mình trong cuộc sống.

Mỗi cuốn sách là những bậc thang nhỏ mà khi bước lên tôi tách khỏi con thú để lên tới gần con người, tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất, về sự thèm khát của cuộc sống ấy…”. (Macxim Gorki)

1.Nội dung của văn bản trên là gì?

2.Câu văn “Mỗi cuốn sách là một bậc thang nhỏ mà khi bước lên tôi tách khỏi con thú để lên gần con người” có ý nghĩa gì?

3.Biện pháp nghệ thuật thể hiện trong đoạn văn trên là gì? Nêu tác dụng của nó?

4.Đặt tên cho văn bản trên?